Alan Turing Kimdir? Bilgisayar Biliminin Babası’nın Hayatı

Alan Turing, matematik, kriptoloji, bilgisayar bilimi ve biyoloji alanlarında büyük katkılar sağlamış bir bilim insanıdır. Turing makinesi, Turing testi, Enigma’nın kırılması ve reaksiyon-difüzyon modeli gibi önemli çalışmaları vardır. Eşcinsel olduğu için ayrımcılığa maruz kalan Turing, 1954’te siyanür zehirlenmesinden öldü. Bilgisayar biliminin babası olarak anılan Turing, bilim ve teknoloji tarihinde unutulmaz bir isimdir.

Alan Turing, 23 Haziran 1912’de Londra’da doğdu. Matematik ve mantık alanında çok yetenekli bir öğrenciydi. Cambridge Üniversitesi’nde eğitim gördü ve 1936’da Smith Ödülü’nü kazandı. Aynı yıl, Turing makinesi adını verdiği bir algoritma tanımı ile modern bilgisayarların kavramsal temelini attı. Bu makine, herhangi bir hesaplama problemi için bir çözüm olup olmadığını belirleyebilen soyut bir modeldi. Turing, ayrıca Princeton Üniversitesi’nde doktora yaptı ve Alonzo Church ile birlikte Church-Turing Hipotezi’ni geliştirdi. Bu hipotez, bir algoritmayla tarif edilebilecek tüm hesaplamaların dört işlem, projeksiyon, eklemleme ve tarama operasyonları ile tarif edilebilecek hesaplamalardan ibaret olduğunu ifade ediyordu.

II. Dünya Savaşı sırasında Turing, Bletchley Park’ta Britanya’nın şifre kırma merkezinde çalıştı. Burada, Almanların kullandığı Enigma makinesinin şifrelerini kırmak için bir dizi teknik geliştirdi. Bu sayede, Müttefiklerin Atlantik Savaşı gibi birçok önemli çatışmada zafer kazanmasına yardımcı oldu. Turing, aynı zamanda Alman askeri komutanları arasındaki iletişimi taklit ederek onları yanlış bilgilendiren bir sistem olan Tunny’i de tasarladı.

Savaştan sonra Turing, Ulusal Fizik Laboratuvarı’nda çalıştı ve Otomatik Hesaplama Motoru’nu tasarladı. Bu makine, bir depolama programı kullanan ilk tasarımlardan biriydi. 1948’de Turing, Manchester Üniversitesi’ne katıldı ve Manchester bilgisayarlarının geliştirilmesine katkıda bulundu. Ayrıca, matematiksel biyoloji alanına ilgi duydu ve reaksiyon-difüzyon modeli denilen bir modelle hayvanların derilerindeki desenlerin nasıl oluştuğunu açıkladı.

Turing, yapay zeka alanında da öncü bir rol oynadı. 1950’de, Turing testi adını verdiği bir kriter öne sürdü. Bu test, bir makinenin veya bilgisayarın insan gibi düşünüp düşünemediğini belirlemek için bir diyalog yöntemi kullanıyordu. Turing, bu testin gelecekte gerçekleşebileceğini ve makinelerin insan zekasına eşit veya daha üstün olabileceğini savundu.

Turing, eşcinsel olduğu için toplum tarafından dışlanan ve ayrımcılığa uğrayan bir kişiydi. 1952’de, bir erkek arkadaşıyla ilişkisi olduğu için tutuklandı ve kimyasal hadım cezasına çarptırıldı. Bu ceza, onun hormon dengesini bozdu ve fiziksel ve ruhsal sağlığını etkiledi. 1954’te, evinde siyanür zehirlenmesinden ölü bulundu. Resmi rapora göre, Turing intihar etmişti. Ancak, bu raporun doğruluğu hala tartışmalıdır. Bazıları, Turing’in ölümünün bir kaza veya bir suikast sonucu olduğunu iddia etmektedir.

Turing, bilim ve teknoloji tarihinde çok önemli bir yere sahiptir. Bilgisayar biliminin babası olarak anılmaktadır. Adına verilen Turing Ödülü, bilgisayar biliminin Nobel’i olarak kabul edilmektedir. Turing, aynı zamanda eşcinsel hakları için bir sembol haline gelmiştir. 2009’da, Britanya Başbakanı Gordon Brown, Turing’e yapılan muameleden dolayı resmi bir özür dilemiştir. 2013’te, Kraliçe II. Elizabeth, Turing’i affetmiştir. Turing’in hayatı, 2014’te vizyona giren The Imitation Game adlı filmde de anlatılmıştır.

Etiket: