NVIDIA CEO’su Jensen Huang, Nikkei’nin haberine göre, ABD ile Çin arasındaki teknoloji diplomasisinde bir numaralı arabulucu konumuna yükseldi. Elon Musk’ın pozisyonunun yerini alan Huang, özellikle Çin’e özel geliştirilen H20 yapay zeka çiplerinin ihracat lisansı konusundaki başarıları ve ABD yönetimine yaptığı etkili lobi çalışmalarıyla dikkatleri üzerine çekiyor.
NVIDIA CEO Jensen Huang’ın diplomatik başarısı
Huang, Trump yönetimini Çinli şirketler için özel olarak ürettiği NVIDIA H20 yapay zeka çiplerinin ihracatına izin vermesi için başarılı bir lobi süreci yürüttü. H20 GPU’lar, Çin pazarına sunulmak üzere geliştirilmişti ve ABD’nin uyguladığı yüksek teknoloji ihracat kısıtlamalarıyla karşı karşıyaydı. Huang’ın, ABD hükümetine Çin’in yapay zeka alanında Amerika’nın donanımına bağımlı kalmasını stratejik bir öncelik olarak anlatması, sürecin seyrini değiştirdi ve H20 ihracat lisanslarının verilmesini sağladı.
İhracat kısıtlamalarının arka planı ve NVIDIA’nın çıkışı
2025’in başında, Biden yönetimi tarafından yürürlüğe konan ‘AI Diffusion’ kurallarıyla, gelişmiş yapay zeka GPU’larının Çin dahil birçok ülkeye serbestçe satılması yasaklandı. Daha sonra Trump yönetimi de H20 GPU’nun Çin’e satışını ek bir kararla engelledi. Bu yasak, NVIDIA’yı stoklarını eritmeye ve H20 GPU üretim hatlarını kapatmaya zorladı. Bu süreçte Huang ABD’deki bürokratlara yönelik yeni bir girişim başlatarak, H20 çipleri için özel olarak ihracat izni aldı. Bu gelişme sırasında Huang, Çin’de üst düzey temaslarda bulunarak NVIDIA’nın Çin’deki iş gücünü ve ülkenin yapay zekadaki yeteneklerini övdü.
H20 GPU ihracat lisansları sürecinin detayları
Huang’ın ihracat lisansı için yürüttüğü lobi faaliyetleri, Çin’in Amerikan donanımına ihtiyacı olduğu gerekçesiyle baskı yaptı. Yetkililere göre, bu argüman Washington’da karşılık buldu. ABD’li politika yapıcılar, Çin’e yönelik üst düzey yapay zeka çiplerinin satışını ‘ulusal güvenlik’ gerekçesiyle çeşitli kısıtlamalara tabi tutuyor. H20 GPU yasağı, NVIDIA’nın Çin pazarındaki pozisyonunu riske atarken, Huang’ın girişimiyle kısıtlama kısmen kaldırılmış oldu.
ABD-Çin teknoloji geriliminin genişleyen etkileri
Yalnızca NVIDIA değil, sektörün diğer önemli oyuncuları da Çin’e ihracatta ciddi engellerle karşılaşıyor. Tayvanlı TSMC’nin Huawei’ye gelişmiş çip satışı ve Hollandalı ASML’nin SMIC’e EUV litografi ekipmanları satışının da kısıtlanması, Çinli teknolojilere ABD ve müttefikleri tarafından uygulanan baskının boyutunu gösteriyor. Bu nedenle NVIDIA CEO’su Jensen Huang, sadece ABD değil Çin açısından da stratejik bir köprü konumuna gelmiş oldu.
Jensen Huang’ın Elon Musk’tan farkı
Nikkei, Çinli analistlerin Huang’ı “Beijing’in ABD’ye açılan favori köprüsü” olarak değerlendirdiğini aktarıyor. Tesla CEO’su Elon Musk’ın Çin pazarındaki büyük üretim varlığı ve gelir bağımlılığı dikkat çekerken, Jensen Huang’ın Amerika ile olan bağlantısı ve Çin’de doğrudan iş çıkarı olmadan yürüttüğü diplomatik faaliyetler öne çıkıyor. Huang’ın özgeçmişi, şirketin teknolojik gücü ve son dönemdeki H20 lisansındaki başarısı ABD-Çin teknoloji diplomasisinin yeni yüzü olarak görülmesini sağladı.
Resmi kaynaklar ve açıklamalar
Lizzie Lee, Asia Society Policy Institute’un Çin Analiz Merkezi’nde çalışan bir uzman olarak, Huang’ın yıldız gücünü ve stratejik etkisini vurguluyor. Lee’ye göre, ABD ve Çin arasındaki gerilimde Huang’ın rolu, teknoloji alanında ülkeler arası diyaloğa katkı sunmaya devam ediyor. Bununla birlikte, ABD politikasındaki ulusal güvenlik kaygıları kısa vadede teknoloji ihracatında toparlanma beklenmesini engelliyor.
Sonuç olarak, NVIDIA CEO’su Jensen Huang, H20 GPU ihracat lisansı sürecindeki başarısı ve tarafsız konumu sayesinde ABD ile Çin arasında benzersiz ve stratejik bir ara bulucu olarak öne çıkıyor.
